Polterabend.

Polterabend (Polter, Portelam, Pulter) – zwyczaj polegający na tłuczeniu szkła i porcelany przed domem rodzinnym narzeczonej w tzw. wigilię ślubu.

Zazwyczaj polterabend w moim rodzinnym mieście organizowało się tradycyjnie w piątek wieczorem, jednak od kilku lat praktykuje się oficjalne zaproszenie wszystkich na Polterabend Party, zazwyczaj na tydzień przed uroczystością weselną.

Tradycyjnie w Polsce, w poszczególnych regionach, ukształtował się ten zwyczaj, w różny sposób.
W przeddzień ślubu, czyli zazwyczaj w piątek wieczorem, przed domem panny młodej zbiera się – bez osobnych zaproszeń – rodzina, przyjaciele, znajomi, sąsiedzi oraz osoby niezaproszone na wesele (przeważnie są to osoby dorosłe) i tłuką porcelanę, stare talerze, kubki, umywalki, butelki oraz naczynia szklane lub fajansowe przed drzwiami wejściowymi, na progu lub na specjalnie przygotowanym w tym celu kamieniu.
Panna młoda powinna posprzątać rozbite szkło, a pan młody częstuje przybyłych gości wódką.
Do alkoholu podawane jest jedzenie, często rozstawia się tzw. szwedzki stół. Przyszłym młodym składane są życzenia, niekiedy grana jest muzyka, a spotkanie przeciąga się do późnych godzin nocnych. Na polterabend nie przychodzą w praktyce goście weselni.

Na Górnym Śląsku zwyczaj ten przybiera czasami formę fałszywego ślubu (tzw. cygańskie wesele), gdzie przed dom panny młodej przychodzi korowód weselników wraz z fałszywą parą młodą i udawanym księdzem, a następnie wśród śmiechów i żartów przystępuje się do ceremonii ślubnej, składając przy tym życzenia prawdziwej młodej parze.

Polterabend wywodzi się z obrzędów ślubnych, praktykowanych w kulturze niemieckojęzycznej, szczególnie miast hanzeatyckich (niem. polter – hałas i abend – wieczór). W regionie Kaszub jest on nadal tradycyjnie praktykowany, ale już nie przeddzień ślubu a w czwartek.

Zwyczaj ten zachował się aż do dziś, praktykowany szczególnie w okolicach Kaszub, Kociewia, a także na Górnym Śląsku,
Ziemi chełmińskiej i michałowskiej (Brodnica) oraz Poznańskiem – zarówno na wsiach, jak i w dużych miastach.

Jest znany też w Austrii, Danii i Szwajcarii.

Według tradycji ludowej tłuczenie szkła miało symbolizować pożegnanie przeszłości, dawnego życia, zerwanie dotychczasowych więzów rodzinnych i przyjacielskich, stanowiło rytuał przejścia do nowego stanu społecznego i rodzinnego narzeczonej.
Prócz tego, spełniało również funkcje apotropaiczne, czyli wierzono, że hałasy odpędzają złe duchy, zapewniając w ten sposób szczęście przyszłemu małżeństwu.

Coraz częście praktykuje się organizację Grill Party w formie Portelaben, menu nie musi wcale być bogate, mogą być plastykowe naczynia i piwo beczkowe.

Nikt się nie obrazi na pewno jeśli będzie to taka forma Partelaben, na które dodatkowo napisze się oficjalne zaproszenie do kolegów z pracy, dalszych znajomych, tych wszystkich,których nie będzie na weselu.

Jeśli chodzi o Trójmiasto, to pojawił się również taki trend, że najpierw robi się Portelabend i wieczorem młodzi rozstają się i udają się ze znajomymi na Wieczór Panieński i Wieczór Kawalerski.

A może Wy spotkaliście się również z inna formą tego zwyczaju?